Grzyby halucynogenne, “magiczne grzybki”, “grzybki-halucynki”… Wszystkie te określenia dotyczą dość szerokiej grupy grzybów o właściwościach psychoaktywnych, czyli grzybów psylocybinowych. Są one znane ludzkości od tysięcy lat, i występują niemalże na całym świecie, a wokół nich wyrosło wiele przekonań, uprzedzeń i mitów. Czym dokładnie są te fascynujące grzyby i co wie o nich obecny świat nauki?
Czym są grzyby halucynogenne?
Grzyby psylocybinowe to grzyby zawierające psylocybinę i psylocynę – substancje o działaniu psychoaktywnym. Ich spożycie może prowadzić do zmiany nastroju, wystąpienia stanów euforycznych czy szeroko pojętego “doświadczenia psychodelicznego”. Spożywanie grzybów halucynogennych towarzyszyło ludzkości od najdawniejszych czasów, a wywoływane halucynacje uważano za moment kontaktu ze światem boskim.
Obecnie w większości krajów świata spożywanie grzybów psylocybinowych jest zakazane. Również w Polsce nielegalne jest ich zażywanie i hodowanie. Zgodnie z przepisami można jedynie zakupić tzw. “growkity”, np. pod tym adresem: https://drmagic.pl/kategoria/grow-kity/, do celów kolekcjonerskich i badawczych. Growkit to nic innego jak grzybnia wraz z odpowiednim podłożem.
Nigdy nie wiadomo, jaka ilość substancji psychoaktywnej znajduje się w danym grzybie, stąd wynika największe ryzyko związane z ich spożywaniem. W ostatnim jednak czasie wzrosła ilość badań i obserwacji naukowych związanych z grzybami halucynogennymi ze względu na ich leczniczy potencjał.
Wygląd grzybów halucynogennych
Jak wyglądają grzyby halucynogenne? Są to niewielkie grzybki o cienkich korzonkach, długich oraz smukłych łodygach i charakterystycznymi kapeluszami koloru biało-szarego lub rdzawo-brązowego. Świat grzybów psylocybinowych jest niezwykle bogaty i zróżnicowany: istnieje ponad 150 gatunków tych grzybów, a znaleźć je można praktycznie na całym świecie, za wyjątkiem obszarów pustynnych lub tych stale skutych lodem. Grzyby psylocybinowe występują także w Polsce – na południu, w rejonach górskich rośnie łysiczka lancetowata.
Psylocybina – działanie
Co dzieje się po zażyciu grzybów? Zawarta w grzybach halucynogennych psylocybina jest naturalną substancją psychoaktywną, podobną w swoim działaniu do LSD (choć ma dużo słabsze działanie). Psylocybina metabolizowana jest w organizmie do psylocyny, która ma podobną strukturę do serotoniny. Substancje te działają właśnie na receptory serotoninowe, co może powodować wystąpienie indywidualnych objawów psychotycznych.
Na dokładne działanie grzybów psylocybinowych wpływ ma zarówno dawka przyjętej substancji, stan osoby w momencie zażycia oraz predyspozycje osobowościowe. Najczęściej po zażyciu grzybków halucynogennych pojawiają się takie objawy jak po zażyciu środków halucynogennych:
- zaburzenia percepcji i zniekształcenia wizualne (zmienione widzenie kolorów),
- dobry nastrój, poczucie psychicznego rozluźnienia,
- poczucie euforii lub napady lęku,
- zmienność myśli, poczucie “kontaktu z boską materią”.
Obserwowane są także efekty fizyczne po spożyciu grzybów psylocybinowych, takie jak lekkie zawroty głowy, rozluźnienie mięśni, ból brzucha, nudności. Efekty działania magicznych grzybków pojawiają się 20-40 minut od momentu spożycia i utrzymują się nawet do 6 godzin.
Psylocybina w leczeniu depresji
Grzyby halucynogenne wywołują stany euforyczne i halucynacje wzrokowe, ale mogą także pomóc ludziom wyjść z problemu zaburzeń psychicznych. Badania przeprowadzone w ostatnich latach wykazały, że działanie grzybów halucynogennych może mieć potencjał leczniczy dla osób z chorobami psychicznymi takimi jak depresja, stany lękowe czy uzależnienia. Niewielkie dawki psylocybiny mogą wspomagać leczenie farmakologiczne (zwłaszczazwłaszcza że grzybki halucynogenne nie powodują uzależnienia fizycznego), a naukowcy widzą w nich nową nadzieję na walkę z ciężką postacią depresji lekoopornej.