Rok 2023 niesie ze sobą wiele zmian, obejmują one również w znacznym stopniu edukacji. W systemie szkolnictwa wiele się zmieni od nowego roku. Matura odbędzie się w nowej formule, wprowadzony zostanie nowy przedmiot, przewidziane są również podwyżki dla nauczycieli oraz zmiany w podstawach programowych. Sprawdź, co może się również zmienić, jeśli prezydent Duda podpiszę ustawę nowelizacji o prawie oświatowym.
Nowy przedmiot w szkołach od 2023 roku
Nowa podstawa programowa zapowiada wprowadzenie nowego przedmiotu do szkół. Od 1 września 2023 roku zamiast lekcji „postawy przedsiębiorczości” zostanie wprowadzony przedmiot „biznes i zarządzanie”. Nowe zajęcia mają na celu kształtowanie kompetencji przedsiębiorczych młodych ludzi poprzez zarządzanie swoimi finansami oraz przygotowania do wejścia na rynek pracy. Co więcej, od 2027 roku uczniowie będą mogli zdawać maturę na poziomie rozszerzonym z przedmiotu biznes i zarządzanie.
Zmiany w edukacji 2023: podwyżki dla nauczycieli
Od 2023 roku mają wzrosnąć pensje nauczycieli. Zmiany związane są m.in. z podniesieniem minimalnej pensji krajowej z 3010 złotych brutto do 3490 zł 1 stycznia 2023, a także do 3600 brutto w lipcu 2023. Ponadto o 7,8 procent mają wzrosnąć pensje we wszystkich strefach budżetowych, co obejmuje również nauczycieli. Oznacza to, że średnie wynagrodzenie nauczycieli od 2023 roku będzie wynosić:
- Nauczyciel podstawowy – 4777, 86 zł.
- Nauczyciel mianowany – 5733, 43 zł.
- Nauczyciel dyplomowany – 7326 zł.
Wyżej wymienione kwoty dotyczą jednak średnich wynagrodzeń nauczycieli, a więc w praktyce mogą być one niższe. Przypominamy również, że nauczyciele domagali się umożliwienia podjęcia pracy na świadczeniu kompensacyjnym oraz przywrócenia art. 88 Karty Nauczyciela, który pozwala przejść im na wcześniejszą emeryturę. Na ten moment nie podjęto jednak ostatecznej decyzji w tych dwóch sprawach.
Nowa formuła matury w 2023
W 2023 roku uczniowie ostatnich klas szkół średnich przystąpią do matury, która po raz pierwszy odbędzie się w nowej formule. Dotyczy to głównie języka polskiego. Egzamin z tego przedmiotu będzie dłuższy, ale w arkuszu będzie również więcej zadań. Zmiany dotyczą również rozprawek. Uczniowie będą musieli odwołać się do wybranych kontekstów oraz sami wybiorą lekturę, którą chcą przytoczyć w swojej wypowiedzi. Powrócą również matury ustne z języka polskiego i języka obcego. W przypadku języka polskiego, obowiązywać będzie dodatkowa pula pytań jawnych, z którymi maturzyści powinni zapoznać się przed egzaminem dojrzałości.
Zmiany w podstawie programowej w 2023
Od nowego roku szkolnego 2023/2024 zmienić się ma również podstawa programowa z języka polskiego, łaciny i techniki. Język polski zostanie wzbogacony o grę „This War of Mine”, która przedstawia zmagania cywili podczas wojny oraz „Gra Szyfrów” Instytutu Pamięci Narodowej.
W przypadku łaciny, język ten mógłby być nauczany jako drugi język obcy, jeśli szkoła będzie miała go w ofercie. Natomiast technika zostanie rozszerzona o wychowanie komunikacyjne, w związku z nowymi środkami transportu osobistego, wykorzystywanego przez uczniów jak m.in. hulajnogi elektryczne.
Lex Czarnek 2.0 – nowelizacja ustawy o prawie oświatowym
Nowelizacja ustawy o prawie oświatowym, czyli Lex Czarnek 2.0 to poselski projekt złożony przez Prawo i Sprawiedliwość pod koniec października 2022 roku. Czy nowelizacja wejdzie w życie, zależy od decyzji prezydenta Andrzeja Dudy. Co zakłada nowelizacja? Przede wszystkim chodzi o działalności stowarzyszeń i innych organizacji pozarządowych w szkole. Kurator decydowałby, które organizacje miałyby prowadzić zajęcia w placówce edukacji. Zwiększony zostałby również nadzór nad dyrektorami szkół i szkół niepublicznych. Pojawić się mogą również zmiany w zakresie działalności oddziałów przygotowania wojskowego, tworzenia filii szkół artystycznych, powierzania stanowisk dyrektora placówki edukacji oraz odwoływanie dyrektora.
Lex Czarnek 2.0 zakłada również regulacje dotyczące edukacji domowej:
- Może nastąpić częściowy powrót do rejonizacji, czyli szkoła w której zapisany jest uczeń musi znajdować się na terenie zamieszkiwanego przez niego województwa lub województwa sąsiadującego.
- Wnioski o zgodę na nauczanie domowe będzie można składać w terminie 1.07 – 21.09 danego roku szkolnego.
- Egzaminy będą musiały odbywać się stacjonarnie.
Religia i etyka od 2023 roku
Chociaż dotychczas nie pojawiły się żadne regulacje prawne wskazujące na faktyczne zmiany, temat obowiązkowej religii lub etyki wciąż wraca do debaty. Obecnie uczniowie mają wybór czy chcą chodzić na zajęcia z religii lub etyki, czy też na żaden z tych przedmiotów. Jeśli jednak proponowany już od 2021 roku pomysł MEiN wejdzie w życie, uczniowie musieliby chodzić na jeden z dwóch przedmiotów: religie lub etykę, bez możliwości zwolnienia z obu.
